مجتبی رضانژاد در گفت‌وگو با ایسنا عنوان کرد: کاشت نهال، اقدام نیک و پسندیده‌ای است که همه ساله قبل از آغاز بهار و اواخر زمستان انجام می‌شود. این حرکت نمادین که هر سال توسط طبیعت دوستان و طرفداران محیط زیست اجرا می‌شود، باعث توجه بیشتر مردم به بحث درخت و درختکاری و همچنین بحث حفاظت و حراست از محیط زیست، جنگل‌ها و مراتع می‌شود.

وی ادامه داد: درختکاری در کشور ما دارای پشتوانه تاریخی، سنتی و فرهنگی بسیار غنی بوده و در دین اسلام نیز سفارش زیادی به کاشت نهال و پاسداشت درختان شده است. درختان نقش بسیار ارزنده‌ای در تداوم حیات روی کره زمین دارند و روزی که آخرین درختان و جنگل‌ها از بین بروند شاید سال‌ها قبل از آن انسان‌ها نیز از بین رفته باشند.

نگهداری از نهال کاشته شده بسیار مهمتر از کاشت آن است

رضانژاد اظهار کرد: اما نکته مهمی که بعد از کاشت درخت باید مد نظر قرار گیرد، نگهداری این درختان کاشته شده است؛ چرا که نگهداری از نهال کاشته شده بسیار مهمتر از کاشت آن بوده و از اهمیت بالایی برخوردار است.

وی تاکید کرد: باید از لحظه کاشت نهال تا زمانی که تبدیل به یک درخت بالغ شود، از آن نگهداری کنیم و همیشه حواسمان به درخت‌ها و فضای سبز موجود باشد تا دچار تخریب نشوند.

این کارشناس منابع طبیعی (گرایش جنگلداری) افزود: متاسفانه در بسیاری از نهال‌ کاری‌هایی که توسط افراد صورت می‌گیرد موضوع نگهداری پس از کاشت، مغفول مانده و در نهایت تعداد زیادی از نهال‌های کاشته شده، خشک شده و به سرانجام نمی‌رسند. نمونه‌های زیای از این نوع اتفاقات، در مناطق مختلف مشاهده شده و بسیاری از ما می‌توانیم مواردی به این شکل را نام ببریم.

بهتر است از تعداد درختان برای کاشت، کاست و به مراقبت از آن‌ها پرداخت

وی مطرح کرد: به نظر من یکی از علت‌های اصلی؛ عدم تخصیص بودجه مناسب و کافی برای نگهداری این نهال‌ها است، چرا که نگهداری از آن‌ها به هزینه زیادی نیاز دارد و این مسئله باعث شده نهال‌ها به سر انجام نرسند. با توجه به کاشت تعداد زیاد نهال و عدم توجه به نگهداری آن‌ها، بهتر است از تعداد کاسته و به مراقبت به نحو عالی از آن‌ها پرداخته شود تا هر یک به درختی سالم، سر حال و بالغ تبدیل شوند.

رضانژاد گفت: یکی از مهمترین اقداماتی که لازم است قبل از نهال کاری انجام شود، آمایش زمین است که شامل بررسی ویژگی‌های اقلیمی، نوع خاک و غیره می‌باشد و تمامی مدیران و افرادی که قصد انجام پروژه نهال‌ کاری دارند حتما باید ابتدا به این مبحث بپردازند تا نهال‌های مناسب هر منطقه برای کاشت شناسایی و در نظر گرفته شوند.

باید از گونه‌های بومی مناطق استفاده شود

او در ادامه توضیح داد: باید به گونه‌های بومی و اندمیک توجه ویژه‌ای شده و حتی سعی شود، بیشتر از گونه‌های بومی همان مناطق استفاده شود؛ ولی متاسفانه در بعضی مواقع مشاهده می‌شود که این مسئله از طرف برخی مدیران به خصوص در شهرها جدی گرفته نشده و با غفلت از این مورد، اقدام به کاشت درختانی می‌کنند که با شرایط اقلیمی منطقه سازگار نبوده و در نهایت پس از مدتی خشک شده و به سرانجام نمی‌رسند؛ مثل کاشت نهال اکالیپتوس که مدتی است در شهرهای جنوبی استان خراسان رضوی انجام می‌گیرد و با اندک سرمای زمستانی، دچار سرمازدگی و خشکی می‌شوند که به همین علت مجبور به کف‌بُر کردن درختان می‌شوند تا مجدد شروع به رشد کنند.

رضانژاد ادامه داد: نمونه‌ دیگری از این درختان که شاید به عنوان یک گونه مهاجم بتوان از آن نام برد که این هم در استان خراسان مشاهده می‌شود گونه‌ای به نام عَرعَر است که گونه‌های بومی و اندمیک منطقه را تحت تاثیر قرار داده و با توجه به اینکه این گونه درختی به سرعت، گسترش پیدا می‌کند باعث ایجاد خطر برای گونه‌های بومی شده و از رشد آن‌ها جلوگیری می‌کند.

وی که رئیس اداره حفاظت محیط‌ زیست بجستان نیز است، در ادامه گفت: نمونه بومی دیگری که می‌توان مثال زد، «نخل باد بزنی» است که در فضای سبز شهری بعضی از شهرها استفاده شده و این موارد نیز، با اندک سرمایی از بین می‌روند.

رضانژاد عنوان کرد: باید جهت حفظ درختان، درختچه‌ها، مراتع، جنگل‌ها و درختان شهری، ابتدا وضعیت موجود مشکلات و تنگناهای خود را بررسی کرده و علل کاهش و یا از بین رفتن درختان و فضای سبز را شناسایی کرده و در نهایت برنامه‌ریزی مدون و مشخصی جهت جلوگیری از تخریب و کاهش پوشش گیاهی خود داشته باشیم و در جهت تقویت درختان و فضای سبز نیز برنامه‌ریزی‌های لازم را انجام دهیم.

هر نوع جنگل، مرتع و فضای سبزی بحث حفاظتی مخصوص به خود را دارد

وی بیان کرد: قاعدتا هر نوع جنگل، مرتع و فضای سبزی بحث حفاظتی مخصوص به خود را دارد که باید بر اساس آن عمل شود. درختان و جنگل‌های شهری که اکثرا در دست کاشت هستند، بحث حفاظتی مخصوص به خود را دارند، همین ‌طور درختانی که به صورت طبیعی در زیستگاه‌های خود هستند، اگر دور از دسترس انسان‌ها باشند نیاز به برنامه حفاظتی خاصی ندارند و تنها حفظ وضع موجود مطرح است؛ چرا که اگر دخالت انسان‌ها در روند کاشت آن‌ها، رخ ندهد خودشان خود به خود بحث تجدید حیات و پایداری را به سرانجام رسانده و به تنهایی از خود محافظت می‌کنند.

این کارشناس منابع طبیعی عنوان کرد: برای درختان و جنگل‌هایی که به صورت دست کاشت بوده و برای اهداف مختلفی کشت می‌شوند نیز باید بر اساس نوع گونه، منطقه و هدفی که دارند برنامه حفاظتی داشته باشیم. از طرفی فرهنگ احترام مردم به طبیعت و درختان می‌تواند نقش بسیار مهمی در حفظ جنگل‌ها، مراتع و محیط زیست داشته باشد؛ در واقع تا زمانی که مردم نخواهند و اقدام به کمک نکنند و خود را در بحث حفاظت از درختان دخیل ندانند، محافظت از درختان با مشکل مواجه شده و هزینه بَر و سخت خواهد بود.

انتهای پیام

منبع:ایسنا